Jedna najlepszych broni morskich – okręty podwodne
Okręty podwodne istnieją głównie w celu obronnym. Niezbędność posiadania floty morskiej jest podyktowana strachem przed nagłym zagrożeniem militarnym ze strony innych państw; może też wynikać z zobowiązań sojuszniczych danego kraju. Nie jest to zatem fantazja generałów ani tradycja, a zwyczajne zabezpieczenie przed nieznanym. Okręty podwodne są trudne do wykrycia, a jednocześnie stanowią skuteczny sprzęt pomocny w rozeznaniu sytuacji morskiej. Za ich pomocą można niezauważalnie infiltrować wroga.
Cechy charakterystyczne
Główną cechą podwodnego okrętu jest fakt, że w pełni zanurza się pod wodą. Dzięki zdolności do utrzymywania równowagi na powierzchni wody, czyli dostosowaniu się do zasad pływalności, okręt jest w stanie się zanurzać i utrzymać na danej głębokości. Dzięki sterom głębokości, które są jednym z elementów systemu kontroli zanurzania jednostek pływających, możliwe jest kontrolowanie zanurzania się, wynurzania się i zmian głębokości zanurzenia okrętu. Oprócz faktu, że kadłub jest w pełni zanurzalny i istnieje możliwość kontrolowania tego, na jaką głębokość zanurza się okręt, cechami charakterystycznymi jest też skrytość działania i autonomiczność.
Jeden czy dwa kadłuby?
Pierwszy projekt okrętu podwodnego zakładał kadłub całkowicie pozbawiony wszelkich części sprawiających, że byłby mniej opływowy. Obecnie można wyróżnić okręty jedno i dwukadłubowe, z czego te drugie należą do rzadkości – stosowane są jedynie przez Rosjan. Jest to znacznie bardziej kosztowna opcja, która ułatwia wykorzystanie przy budowie twardych materiałów, które trudno jest poddać obróbce. Jednostki jednokadłubowe są zdecydowanie bardziej popularne i częściej stosowane. Znajdziemy je we flocie USA, Wielkiej Brytanii czy Francji.
Czy aranżacja wnętrza jest ważna w przypadku łodzi podwodnej?
Okazuje się, że tak. Wszystkie zakłócenia opływowości wywołują turbulencje. Te z kolei skutkują oporem i niepożądanym hałasem. Aranżacja wnętrza jest o tyle ważna, że dąży się do całkowitej ciszy podczas pracy okrętu – wpływa ona na stopień wykrywalności jednostki. Należy przy tym pamiętać, że fala dźwiękowa lepiej rozchodzi się w wodzie, więc dużo łatwiej o głośność niż na lądzie. Sam kadłub musi też być na tyle dłuży, by pomieścić ludzi, wyposażenie, ale też sprzęt do diagnostyki i napraw awarii oraz potencjalnych zniszczeń. W takim przypadku dwukadłubowy okręt znacznie ułatwia aranżację przestrzeni – niezbędne elementy można umieścić wtedy między kadłubem sztywnym i lekkim, które tworzą układ dwukadłubowy. Przestrzeń dzieląca obie struktury może wynosić nawet 5 metrów – głównie wzmaga to ochronę przed falą uderzeniową z eksplozji broni wroga, ale też stanowi przestrzeń, którą można wypełnić sprzętami wzmagającymi odporność okrętu na ciśnienie wody.
Jakie napędy można wyróżnić w okrętach podwodnych?
Środowisko wodne nie jest łatwym do opanowania dla człowieka. Dlatego też od początku istnienia okrętów podwodnych naukowcy zastanawiają się nad idealnym napędem. Jedną z opcji jest napęd konwencjonalny, korzystający z silników i akumulatorów. Silniki Diesla pracują w czasie wynurzania się jednostki, z kolei silniki elektryczne napędzają ją podczas zanurzenia. Istotna jest rola akumulatorów, które są ładowane wtedy, gdy jednostka pływa po powierzchni wody – po ich naładowaniu okręt może korzystać ze zgromadzonej energii aż do jej wyczerpania. Zdecydowaną zaletą tej opcji jest jej bezgłośność, a wadą – konieczność wynurzania się. Ze względu na to okręty o napędzie klasycznym są idealne do tego, by poruszać się w pobliżu wybrzeży kraju, do którego należą.
Drugą opcją jest zastosowanie napędu atomowego. Reaktor jądrowy umieszczony na okręcie podwodnym wytwarza energię cieplną, która pozwala zamieniać wodę w parę wodną. Ta z kolei napędza turbiny napędowe i prądnice. W ten sposób wytworzony materiał może napędzać jednostkę latami. Plusem w tym przypadku jest trwałość napędu, która pozwala przeżyć pod wodą nawet kilka lat. Problem może jednak stanowić zabezpieczenie załogi przed promieniowaniem. Obecnie stosuje się w tym celu osłony biologiczne – choć dokładny opis jest jedną z najbardziej strzeżonych tajemnic, można domniemać, że wykorzystuje się materiał izolujący, który otacza reaktor ze wszystkich stron, oraz zbiorniki z ropą, która pochłania rakotwórcze cząsteczki.
Specyfika okrętów podwodnych sprawia, że ich wytrzymałość i niezawodność wręcz predestynuje je do miana najtrwalszych broni morskich. Jednak inwigilacja to nie jedyna funkcja, jaką pełnią – poprzez odpowiednie uzbrojenie ich w pociski batalistyczne i torpedy wystrzeliwane spod wody, okręt może też pełnić funkcje defensywne i ofensywne.
